ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΞΗ ΣΤΗ ΦΡΑΣΗ 1

ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΞΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ

ΒΑΖΩ ΣΕ ΣΕΙΡΑ ΤΙΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΟΥ.

ΒΗΜΑ ΠΡΩΤΟ> Πριν ξεκινήσω να γράφω, ξεκαθαρίζω τις σκέψεις μου. Αποφασίζω, δηλαδή, τι ακριβώς θέλω να πω.

ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΛΟΓΡΑΜΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ>ΒΑΣΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΙ- ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ, ΔΗΛΑΔΗ ΠΡΟΣΩΠΑ Η’ ΖΩΑ Ή ΠΡΑΓΜΑΤΑ ‘Η ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ,ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ (Ο Κώστας, η Ευρώπη, το σπίτι, το σκυλί, αυτός-ή-ό, η ευγένεια, η κρίση, η χαρά κ.ά.), ΡΗΜΑΤΑ (λέξεις που δείχνουν ότι κάποιος-κάτι ενεργεί, παθαίνει ή βρίσκεται σε μία κατάσταση. Ενεργεί, π.χ. μιλάω σε κάποιον, παθαίνει>  ταλαιπωρούμαι , βρίσκεται σε μία κατάσταση> κοιμάμαι) ΕΠΙΘΕΤΑ (λέξεις που δείχνουν κάποιο χαρακτηριστικό-κάποια ιδιότητα του ουσιαστικού, π.χ. η άδικη κοινωνία), ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ (λέξεις που εξηγούν καλύτερα τι «κάνει» το ρήμα, δηλαδή πού, πότε, πώς, γιατί, π.χ. πέρασα υπέροχα, δηλαδή ΠΩΣ πέρασα) αλλά και άλλες λέξεις που θα μάθουμε στη συνέχεια.

ΔΕΙΤΕ ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ> Ο σημερινός (επίθετο) πολίτης (ουσιαστικό) εργάζεται (ρήμα) σκληρά (επίρρημα).

ΒΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ>Αποφασίζω «ποιος μιλάει» στην πρότασή μου>εγώ, ο άνθρωπος, ο πολίτης, η σύγχρονη εποχή κ.ά. Έτσι προσαρμόζω και το πρόσωπο (πρώτο, δεύτερο τρίτο, ενικό ή πληθυντικό) στο οποίο θα γραφεί το ρήμα.

ΒΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ>Ούτε πελώριες προτάσεις ούτε πολύ μικρές. Μπορώ να φτιάξω και περιόδους, δηλαδή φράσεις με παραπάνω από ένα ρήμα που έχει η κλασική πρόταση. Δύο ρήματα συνήθως αρκούν. Π.χ.> Κατά τη γνώμη μου, για τη σημερινή οικονομική κρίση ευθύνεταικαι το κράτος και οι πολίτες που δεν τήρησαν ορθά τους νόμους> δύο ρήματα- υπογραμμισμένα-, δύο προτάσεις που μαζί κάνουν μία ΠΕΡΙΟΔΟ.

ΒΗΜΑ ΤΡΙΤΟ> Μπορώ να δηλώσω για μεγαλύτερη ζωντάνια και ακρίβεια- δεν είναι βέβαια υποχρεωτικό-  στην πρότασή μου χρόνο, χώρο, τρόπο κ.ά.,  στην κατάλληλη σειρά> Π.χ. Σήμερα (χρόνος), στις μεγαλουπόλεις (τόπος), δυστυχώς (τρόπος) κυριαρχεί η εγκληματικότητα. Εκφράζομαι, δηλαδή,  με ακρίβεια και με όσο καλύτερο λεξιλόγιο μπορώ. Η ΣΕΙΡΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΗ.

ΤΑ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ «ΛΑΘΗ» ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ>πολύ σύντομες ή πολύ μεγάλες, επαναλήψεις λέξεων και απόψεων, πολύ απλοϊκό και καθημερινό λεξιλόγιο, υπερβολική χρήση α’ και β’ προσώπου (εγώ-εσύ/εμείς-εσείς), ασάφεια- ανακρίβεια- γενικότητες, υπερβολική χρήση συναισθήματος, προσβλητικό και έντονο ύφος, κακή χρήση ειρωνείας, όχι αντικειμενική στάση, να μην τηρώ τους κανόνες της γραμματικής και του συντακτικού κ.ά.

ΑΣ ΕΡΓΑΣΤΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ΜΑΖΙ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ.

1.       Με το-ην διπλανό-ή σου, σημείωσε ποιο είναι το ουσιαστικό, το ρήμα, το επίθετο και το επίρρημα στις παρακάτω προτάσεις>

 

Χτες, οι παλιοί συμμαθητές περάσαμε ωραία.

 

Τα ωραία χρόνια πέρασαν πια δυστυχώς.

 

 

2.       Πάλι σε συνεργασία με το διπλανό σου, βάλε στη σωστή σειρά- που μπορεί να μην είναι μόνο μία- τις παρακάτω λέξεις, ώστε να βγάζουν νόημα>

 

 

Αντιμετωπίζουν, το, μεγαλούπολη, πολίτες, στη, ρατσισμό, καθημερινά, αρκετοί.

 

 

Ταξίδια, γνώσεις, οι άνθρωποι, πολλές, ελευθερία, αποκτούν, με τα, απολαμβάνουν, και, μεγάλη.

 

 

 

3.       Ο κάθε εκπαιδευόμενος, μόνος του τώρα, ας προσπαθήσει να απαντήσει με σύντομες προτάσεις ή περιόδους, το ερώτημα που θέσαμε στο φύλλο εργασίας «Εσείς σφαίρες-εμείς βιβλία» «Τι σημαίνει για σένα “είμαι άνθρωπος”»;Nα βάλει τις σκέψεις του σε σειρά χρησιμοποιώντας αρίθμηση, 1…2…3…4 κ.τ.λ.

 

1.        

2.        

 

3.        

 

4.